اسید فسفریک، اسیدی ضعیف است که در مدت‌زمان کوتاه چندان نمی‌تواند خطرساز باشد. شکل ظاهری آن به‌صورت مایعی بی‌رنگ وبی بو است .این ترکیب اشتعال‌پذیر نیست و دارای فراریت بالا و همچنین خورندگی کم است. خلوص این ترکیب 54% و 85% است. این ترکیب شامل دو نوع صنعتی و خوراکی است.
سالانه در حدود 10 میلیون تن اسید فسفریک، H3PO4،در ایالات متحده تولید می شود. بخش عمده آن (در حدود 80%) برای مصارف کشاورزی بکار می رود، باقی مانده (در حدود 10%) آن به عنوان افزودنی در پاک کننده‌ها، تولید حشره‌کش‌ها و به عنوان افزودنی خوراک دام و مابقی (10%) به صورت خوراکی (نوشابه های گاز دار) استفاده میشود. روش تولید صنعتی این اسید از اضافه شدن این ماده به سنگ فسفات ایجاد میشود.
کاربردهای اسید فسفریک
1.کشاورزی
- بیشتر اسید فسفریک در تولید کود به‌کار می‌رود. فسفر یکی از عناصر ضروری برای رشد گیاهان محسوب میشود.
- در مناطق گرمسیری به صورت مستقیم به خاک اضافه می شود تا باعث از بین رفتن خاصیت قلیایی آن شود.
- تولید مکمل‌های خوراک دام و طیور مانند دی‌کلسیم‌فسفات
2.صنایع غذایی
- در محصولات لبنی از ماده ی فوق برای اصلاح میزان پروتئین و تغییر دادن pH برای تولید محصولی با کیفیت بالا، استفاده می نمایند.
- از واکنش این ماده با جوش شیرین می توان بیکینگ پودر تولید نمود. بیکینگ پودر افزودنی ای مهم است که در اغلب محصولات نانوایی، کیک پزی و شیرینی پزی یافت میشود. در نتیجه تمام محصولات حاوی بیکینگ پودر دارای فسفات می باشند.
- استفاده در نوشابه های گازدار به دلیل خاصیت اسیدی ، موجب بهبود طعم و تنظیم pH و جلوگیری از رشد میکروارگانیسم ها شود
- قهوه های آماده، نوشیدنی های طعم دار، گوشت های فراوری شده از جمله محصولاتی هستند که حاوی فسفات ها می باشند.
3.داروسازی و پزشکی
- در ارتودنسی دندان قبل کار گذاشتن براکت ها و سایر تجهیزات ، دندان ها به وسیله این اسید تمیز و صاف می شوند
- ایمپلنت های فلزی مورد استفاده در ارتوپدی توسط کلسیم فسفات پوشش داده می شوند تا چسپندگی بهتری به بافت داشته باشند .
- پرکن های فسفاتیک در جراحی استخوان به کار گرفته می شوند .
- همچنین نمک های فسفاته برای کاهش درد در دندان های حساس استفاده می شوند .
4.شوینده ها
- در تولید شوینده ها، H3PO4 برای تولید نرم کننده های آب استفاده می شود.
5.کاربردهای دیگر اسید فسفریک
- پوشش های شیمیایی جهت مقابله در مقابل خوردگی بر روی سطوح فولادی و آلومینیومی اعمال می شوند .
- محلول های فسفاته که شامل اسید فسفریک و برخی افزودنی های فعال دیگر هستند برای محافظت از خوردگی در وسایل نقلیه ، اثاث دفتر ، هواپیما ، کشتی ها و … استفاده می شود .
- حذف رسوبات معدنی
- پاک کردن لکه های آب سخت
- تصفیه آب آشامیدنی
- سنتز لاستیک ، افزودنی به واکس ها
- رنگ و رنگدانه
- همچنین از این ماده برای تولید نمک های فسفاته و هیدروژن هالید ها نیز استفاده می شود.
منبع :پیکاتک
