ایزوپروپانول یا ایزوپروپیل الکل مایعی شفاف ، بی رنگ و فرار است.هدف از تولید این ماده کاربرد و مصرف آن در صنایع شوینده مانند پاک کننده ها و ضد عفونی کننده ها، محصولات خانگی، رقیق کننده های رنگ و ضد یخ ها و حلالها می باشد.
نام های مترادف : الکل ایزوپروپانول ; ایزوپروپیل الکل الکل پروپانول ; isopropyl alcohol ; isopropanol
ایزوپروپانول
این ماده تقریبا شامل 70 تا 90 درصد ایزوپروپیل الکل یا اتانول می شود.ایزوپروپانول یک الکل نوع دوم است چون اتم کربن الکلی آن (اتم کربنی که گروه عاملی (OH) آن به وصل است) به دو اتم کربن متصل می شود.این ماده به دلیل داشتن نقطه جوش نسبتا پایین سریعا تبخیر می شود.
این ماده به دلیل خاصیت اشتعال زایی بالایی که دارد باید به دور از سایر مواد اشتعال زا، حرارت و جرقه نگهداری شود.انحلال پذیری خوبی در اب دارد و مقدار آن 1000000 میلی گرم بر لیتر اندازه گیری شده است.در حلال هایی نظیر اتر، کلروفوم و الکل انحلال پذیر است اما در محلول های نمکی قابلیت انحلال ندارد.این الکل صنعتی دارای خاصیت خورندگی است و مواد پلاستیکی و پوششی را مورد خوردگی قرار می دهد.
الکل ایزوپروپانول
مشخصات فنی
- نام شیمیایی : الکل ایزوپروپانول | isopropanol
- فرمول شیمیایی : C3H8O
- نقطه ی جوش : 180.5 درجه ی فارنهایت
- خود آتش گیری:دمای 750 درجه فارنهایت
- حلالیت در آب : قابل حل در آب می باشد.
- شکل ظاهری : مایع بی رنگ و قابل اشتعال و بوی بسیار قوی.طعم و مزه آن تلخ
- گرید محصول : صنعتی و آزمایشگاهی
کاربرد های ایزوپروپانول
1.حلال
- به علت توازن بین الکل، آب و مشخصات هیدروکربن مانند آن، ایزوپروپانول الکل یک حلال عالی و ارزان قیمت است که از قوانین دولتی و عوارضی که بر روی اتیل الکل اعمال می شوند، مبرا است.
- به عنوان حلال در برخی واکنش های شیمیایی و آزمایشات بیولوژیکی.
- به عنوان حلال در بسیاری از تولیدات مصرفی و عملیات صنعتی بکار می رود مانند تولید گاز و استخراج ها.
2.استفاده آزمایشگاهی
- به عنوان یک ضد عفونی کننده برای تمیز کردن تجهیزات و سطوح کار است.
- ایزوپروپانول الکل می تواند به عنوان یک ماده نگهدارنده برای نمونه های بیولوژیکی مورد استفاده قرار گیرد.
3.پزشکی
- ایزوپروپانول در پزشکی دو برابر موثرتر از اتیل الکل است.
- ایزوپروپیل الکل به عنوان یک ماده میکروب کش و ضد عفونی کننده در بیمارستانها بکار می رود.
4.کاربردهای دیگر ایزوپروپانول
- در فرآیند تخمیر.
- در صنعت چاپ به این خاطر که دمای آب را در دستگاه های چاپ پایین می آورد و قابلیت تبخیر آن بسیار پایین است.
تولید ایزوپروپانول
هیدراسیون غیرمستقیم
دو روش برای تولید تجاری ایزوپروپانول الکل مرسوم است. روش قدیمیتر هیدراته کردن غیر مستقیم پروپیلن پالایشگاه با استفاده از اسید سولفوریک برای تشکیل ایزوپروپیل سولفات است سپس ایزوپروپیل سولفات با بخار هیدرولیز می شود تا اسید سولفوریک و ایزوپروپانول الکل ایجاد شود. ایزوپروپانول الکل خام تقطیر شده تا به به خلوص مورد نظر برسد.
هیدراسیون مستقیم
یک مسیر مدرن تر، هیدراسیون مستقیم شیمیایی پروپیلن با خلوص (90-99٪) است که دیگر نیاز به اسید سولفوریک نیست. پروپیلن و آب گرم می شوند و مخلوط مایع و بخار تحت فشار قرار می گیرند و به یک رآکتور جریانی که حاوی رزین های مبادله یونی کاتدی پلی استایرن سولفون وارد می شوند. همچنین واکنش را می توان در فاز گاز درون یک راکتور بستر ثابت با کاتالیزور بر پایه فسفریک اسید انجام داد، در فاز مایع نیز ازکاتالیزور تنگستن محلول می توان استفاده کرد. سپس ایزوپروپانول الکل ازتقطیر محلول آبی به دست می آید.
