بشر از قدیم با اسید و باز سر و کار داشته است و مزه ترش و دیگر خواص اسیدهایی مانند جوهر سرکه (استیک اسید) و جوهر لیمو (سیتریک اسید) را تجربه کرده است.
اسید چیست
در جهان میلیون‌ها مادۀ شیمیایی وجود دارد. بعضی از آنها دارای خاصیت اسیدی و بعضی دیگر دارای خاصیت بازی هستند. اسیدها موادی هستند که در ترکیب با آب یون هیدروژن (+H) آزاد می‌کنند. بازها موادی هستند که در ترکیب با آب یون هیدروکسید (-OH) آزاد می‌کنند.
کلمه «اسید» به انگلیسی (acid) از واژه لاتین acidus به معنای «ترش مزه» آمده‌است. تعاریف گوناگونی برای اسید و باز وجود دارد، از جمله تعاریف آرنیوس، لوری-برونستد و لوییس.
اسیدها موادی ترش مزه‌اند خاصیت خورندگی دارند شناساگرها را تغییر رنگ می‌دهند و بازها را خنثی می‌کنند. بازها موادی با مزهٔ گس-تلخ اند حالتی لزج دارند شناساگرها را تغییر رنگ می‌دهند و اسیدها را خنثی می‌کنند.
تعریف لوری-برونستد برای اسید
اسید گونه‌ای است که در واکنش شیمیایی پروتون (یون+H)میدهد و باز گونه‌ای است که در واکنش شیمیایی پروتون (یون+H)می‌پذیرد. لوری و برونستد این تعریف را بیان کردند، که از آن بر خلاف تعریف آرنیوس میتوان در محیط غیر آبی هم استفاده کرد.
تعریف لوییس برای اسید
اسیدها موادی هستند که در واکنشهای شیمیایی پیوند داتیو می‌پذیرند. بازها موادی هستند که در واکنشهای شیمیایی پیوند داتیو می‌دهند. تعریف لوییس را با نظریه اوربیتال مولکولی هم میتوان بیان کرد. به طور کلی، اسید میتواند یک جفت الکترون از بالاترین اوربیتال خالی در پایین اوربیتال خالی خود دریافت کند. این نظر را گیلبرت ن. لوییس مطرح کرد. با وجود این که این تعریف گسترده ترین تعریف است، تعریف لوری-برونستد کاربرد بیشتری دارد. با استفاده از این تعریف میتوان میزان قدرت یک اسید را هم مشخص نمود. از این مفهوم در شیمی آلی هم استفاده میشود (مثلاً در کربوکسیلیک اسید).
باز (قلیا) چیست
محیطی که در دمای ۲۵ درجه سانتی‌گراد، PH آن بیشتر از ۷ باشد محیط قلیایی یا بازی نامیده میشود. قلیا عبارت است از ترکیب‌های فلزهای قلیایی یا قلیایی خاکی که دارای گروه -OH هستند و محلول آنها میتواند چربی‌ها را در خود حل کند.
تعادل اسید و باز
منظور از تعادل اسید و باز تنظیم غلظت یون هیدروژن در مایعات بدن است
